Tüm bilgiler bilgilendirme amaçlıdır.
-
BOYUN AĞRISI TİPLERİ VE NEDENLERİ
-
BOYUN AĞRISI TANI YÖNTEMLERİ
-
BOYUN AĞRISINDAN KORUNMA YÖNTEMLERİ
-
BOYUN AĞRISI TEDAVİ SEÇENEKLERİ
-
BOYUN AĞRISI NEDENLERİ ?
Başlıca iki tip boyun ağrısı mevcuttur: Mekanik boyun ağrısı ve Omurga hastalıklarına bağlı ağrı
1. Mekanik Boyun Ağrısı
En sık görülen boyun ağrısı şeklidir. Genellikle boyun bölgesini etkileyen ufak travmalar veya boyun kaslarını etkileyen ufak zedelenmeler nedeni ile olur. Yanlış pozisyonlarda vücut duruşu bu tip ağrının başlıca nedenidir. Özellikle gün boyu masa başında öne eğilerek bilgisayar başında çalışan kişilerde sık rastlanan bir yakınmadır. Mekanik boyun ağrısı başa, sırta ,omuzlara ve kollara yayılabilir. Genellikle ağrının gerçek bir nedeni ve yeri belirlenemez.
2. Omurga Hastalıklarına Bağlı Boyun Ağrısı:
Omurga hastalıklarına bağlı boyun ağrıları yüzde olarak mekanik boyun ağrılarına göre daha az sıklıkta görülür. En sık görülen nedenleri şunlardır:
a) Boyun fıtığı (Servikal disk hernisi)
b) Boyun omurlarında dejenerasyon ( yıpranma) (Servikal spondilozis)
c) Boyun omurga kanalında daralmaya bağlı omurilik tutuluşu (Servikal spondilotik miyelopati)
d) Romatizmal Hastalıklar
Tanıda ilk olarak, hastanın ayrıntılı hikayesi( anamnez) çok önemlidir. Nörolojik muayenede kas kuvveti ,duyu ve reflekslerinin değerlendirilmesi ve hastanın durumunun net olarak belirlenmesi çok önemlidir. Hasta, psikolojik durumu, çalışma şartları, ailevi durumu dahil bir bütün olarak ele alınmalıdır. Daha sonra hastalığın başlangıç süresi ve derecesine göre direk grafi, bilgisayarlı tomografi, MRI, EMG gibi tanısal yöntemlere baş vurulur. MR; Boyun fıtığı tanısında ”altın standarttır”.
Boyun yapısını zorlayan aşırı hareketlerden ve sporlardan kaçınmak, Saatlerce masa başı ve Bilgisayar karşısında yanlış pozisyonda çalışmaktan kaçınmak, boyun ağrısına yakalanmayı önleyebilir. Boyun kaslarını güçlendirmek en doğru yöntemdir. Düzenli olarak yapılacak boyun egzersizleri boyun kaslarını güçlendirir. Ağrıların arttığı dönemde boyun hareketleri kısıtlı olacağından ani refleks gerektiren araba kullanmak gibi faaliyetlerden kaçınılmalıdır.
Mekanik Tip Boyun Ağrılarında Tedavi: Boyun ağrılarının en sık nedeni “mekanik tip boyun ağrısı” dır. Bu ağrı 3-4 gün içinde gittikçe azalır ve 1-3 hafta süresi içinde kaybolur. Ağrı bazen kronikleşebilir ve çeşitli aralıklarla ani ataklar şeklinde şiddetlenebilir. Kola ve ele vuran ağrı veya uyuşukluk hissi sinir kökü basısının belirtisi olabilir. Bu durumun boyun fıtığı açısından değerlendirilmesi için bir Beyin ve sinir Cerrahisi uzmanına başvurmakta fayda vardır.
Hangi durumlarda ağrının nedeni ciddi olabilir?
– Eğer ağrı gün geçtikçe azalacağına artıyorsa
– Eğer kolda güç kaybı duyu değişikliği oluşmuşsa
– Eğer boyun kemiklerinde hassasiyet varsa
– Eğer hastada kanser, romatoid artrit gibi ciddi bir hastalık varsa
Mekanik boyun ağrısının tedavisinde esas olan boyun hareketlerini mümkün olduğu kadar kısa bir süre içinde normal durumuna getirmektir.İlk başta boyun hareketleri aşırı derecede ağrılı olduğu için hasta boynunu hareketsiz tutmak ister. Ancak boynun kaslarının spazmını engellemek için ağrının izin verdiği miktar, derecesini sürekli artırarak doğal hareketler yapmak gerekir. Boyunluk kullanmak boyun hareketlerini kısıtlayacağı için önerilmez. Boynun normal hareketlerine en kısa sürede kavuşması ağrının kalıcı olmasını engeller. Ağrıyı azaltmak için ağrı kesiciler faydalıdır. Kas sertleşmesi belirgin olursa 4-5 gün kas gevşetici ilaçlar kullanılabilir.
Boyun Fıtığında (Servikal Disk Hernisi) Tedavi: Sinir kökü üzerindeki basıya bağlı olarak kola vuran şiddetli ağrı servikal disk hernisinin en önemli belirtisidir. İlk günlerde çok şiddetli olan ağrı 3-5 hafta içerisinde gittikçe azalarak kaybolur. Bu sürede ağrıyı azaltmak için ağrı kesiciler önerilebilir. Boyunluk ancak doktorunuz önerir ise kullanılabilir. Bir grup hastada ağrı 6 hafta geçmesine rağmen devam edebilir. Kronikleşen ağrılarda veya çok şiddetli, ağrı kesiciye rağmen dayanılmaz ağrılarda ”cerrahi” girişim düşünülebilir. Bazı hastalarda sinir kökü üzerindeki basıya bağlı kuvvet kaybı gelişir. Kuvvet kaybı gelişmesi sinir üzerindeki basının kaldırılması için ameliyat olmayı gerektirir. Ağrının kendiliğinden iyileşmesi hastalığın ortadan kalktığı anlamına gelmez. Hastanın tekrar aynı ağrı atağına yakalanmamak için boynunu koruması ve boyun etrafında olan kasları güçlendirmek için boyun egzersizleri yapması önerilir.
Boyun omurlarında dejenerasyon( yıpranma) (Servikal spondilosiz) Tedavi: Servikal spondilozis genellikle ileri yaşlarda daha sık rastlanan bir bulgudur. Her zaman ağrıya yol açmayabilir. Yalnızca boyun ağrısına neden oluyorsa önerilen boyun egzersizleri ile boyun kaslarının güçlendirilmesi ağrının azalmasına yardımcı olur. Fizik tedavi yöntemleri de faydalı olabilir.
Boyun omurga kanalında daralmaya bağlı omurilik tutuluşu (Servikal spondilotik miyelopati) Tedavi: Servikal spondilozis omurilik ve sinir köklerine bası yaparsa ameliyat ile darlığın ortadan kaldırılması gerekebilir. Özellikle omurilik üzerine kronik bası, omurilikte geri dönüşümsüz değişiklere yol açabilir. Bu yüzden bacaklarda sertlik hissi, kuvvet kaybı gibi belirtilerin açığa çıkması ve bu problemlerin giderek artması doktora hemen başvurmayı gerektirir. Böyle bir durum ilerleyici olabilir ve ilerlemenin durdurulması için omuriliğin üzerindeki basıyı kaldırmak için ameliyat önerilir. Yapılacak cerrahi girişimin amacı omurilik üzerindeki basıyı kaldırarak hastalığın ilerlemesini engellemektir.
Boyun ağrısının en sık nedeni yumuşak doku zorlanması ve kas spazmıdır.
Kas spazmı: Boyun ağrıları çoğunlukla kas gerginliğinden kaynaklanmaktadır. Genellikle kas gerginliği soğukta kalma, ağır yük taşıma, duruş bozukluğu ve travma sonrasında gelişmektedir. Boyun bölgesinde lokal ağrı ve tutuklukla karakterizedir. Boyun hareketleri kısıtlanır ve boyunda düzleşme gözlenir.
Boyun fıtığı: Boyundaki omurlar arasındaki jöle kıvamındaki kıkırdak yapının içeriğinin bozulması sonucu omuriliğe doğru taşmasıdır. Büyük fıtıklar omurilikten geçen sinirlerde sıkışmaya neden olabilmektedir. Boyun ve kol ağrısının yanı sıra kolda ve elde uyuşma, güçsüzlük görülebilmektedir. İleri boyun fıtıklarında ise yürümede zorluk, idrar tutamama ve bacaklarda güçsüzlük de tabloya eşlik edebilmektedir.
Boyun kireçlenmesi: Omurgadaki kemiklerde, kıkırdak yapılardaki yıpranmayla birlikte gelişen sertleşmeye kireçlenme denir. Omurlar arasındaki disk esnekliğini kaybeder ve çöker. Omurlarda yeni kemik dokular oluşur, sinirlerin geçtiği kanallar daralır ve hareketler kısıtlanır.
Yumuşak doku romatizması (fibromiyalji): Boyun ağrısının en sık görülen nedenlerinden biridir. Boyun ve sırtta şiddetli ağrı, tutukluk, tüm vücutta yorgunluk, baş ağrısı, ellerde ve kollarda şişlik hissi, uyuşmalar ve vücudun bazı bölgelerinde hassasiyetle karakterize bir hastalıktır. Stres, yoğun çalışma, hava değişimlerinde ağrı şiddeti artmaktadır.
Romatizmal hastalıklar: Ankilozan spondilit, romatoid artrit gibi romatizmal hastalıklarda omurga ve kıkırdak yapılardaki bozulmalara bağlı olarak boyunda ciddi tutukluk, ağrı ve hareket kısıtlılığı gözlenmektedir.